Nederlandse naam; Afrikaanse dwergmuis.
Latijnse naam; Mus minutoides.
Kop-romplengte; 4-6 cm.
Staartlengte; 2-5 cm.
Gewicht; 4-12 gram.
Gemiddelde leeftijd; 4-6 maanden (wild), 1-3 jaar (gevangenschap). Levenswijze; groepsdier, 's nachts actief.
Verspreiding; Afrika ten zuiden van de Sahara.
De Afrikaanse dwergmuis (Mus minutoides) is met zijn 4,5 tot 8,5 cm lengte de kleinste soort uit het geslacht Mus waartoe ook de kleurmuis behoort. De bovenzijde is roodbruin van kleur, de buik en onderkaak wit. Er bestaan ook blauwe en grijze varianten. Ze komen van oorsprong voor ten zuiden van de Sahara. Daar bewonen ze, in groepen, droge met struiken en bomen begroeid terrein, soms in de buurt van menselijke nederzettingen. Ze leven van voornamelijk graszaden en insecten. Het is een nachtdier en heeft geen lichaamsgeur zoals kleurmuizen.
Afrikaanse dwergmuizen behoren tot de muisachtigen, de meest vruchtbare zoogdierenfamilie. Er zijn meer dan 370 soorten en 1500 ondersoorten muisachtigen. Er bestaat geen verschil tussen ratten of muizen, ze behoren beiden tot de muisachtigen. Over het algemeen worden grotere soorten rat genoemd.
Afrikaanse dwergmuizen zijn alerte actieve nachtdieren die in korte periodes rust en activiteit afwisselen. Tijdens hun activiteit vinden ze vooral klauteren en klimmen het leukst; een creatief en uitdagend ingerichte kooi voorkomt verveling en stress. Als deze muizen in groepjes gehouden worden, valt het op dat, wanneer de rest van de groep actief is, er altijd eentje is die de wacht houdt op een hoge uitkijkpost. Ze draaien daarin ploegendiensten, ze wisselen elkaar regelmatig af.
Oorspronkelijk leven Afrikaanse dwergmuizen in familieverband. Een muis alleen zal snel vereenzamen en kan gedragsstoornissen vertonen.
Het leukst voor mens en dier is het houden van kleine groepjes muizen. Het bij elkaar zetten van dwergmuizen kan problemen geven, de kans dat het fout gaat is het kleinst als het om jonge dieren gaat. Twee onbekende volwassen muizen, of een muis zetten bij een bestaande groep kunnen problemen geven. Vrouwtjesmuizen bij elkaar vormt geen enkel probleem. Ook mannelijke dieren leven vreedzaam samen zolang er geen vrouwtjes in de buurt zijn.
Voor het bij elkaar zetten van dieren ga ik ervan uit dat er geen jongen geboren worden. Opvangcentra zitten overvol. Muizen krijgen veel jongen en het valt vaak niet mee om daar nieuwe baasjes voor te vinden.
Rekening houdend met de aard van muizen en het feit dat mannelijke muizen niet gecastreerd kunnen worden, zijn alleen de volgende combinaties mogelijk:
- twee of meer vrouwtjes
- twee of meer mannetjes
De eerste haartjes komen door na 3 dagen, de oren gaan dan een dag later open. De oogjes blijven 10 tot 14 dagen dicht. De jongen zogen gedurende 17 dagen bij de moeder, ze beginnen echter al na twee weken aan het vaste voedsel te knabbelen. Na vier weken kunnen ze bij de moeder weg. Volledig uitgegroeid zijn ze echter pas na vier maanden. Na de geboorte is een vrouwtje binnen 24 uur weer bronstig.
Het is aan te raden om de kennismaking, zover dat mogelijk is, buiten het hok te laten plaatsvinden en hiermee aan het begin van de dag te beginnen zodat er de hele dag de tijd is om rustig te bekijken of het goed gaat. Haal de dieren alleen uit elkaar als er daadwerkelijk tot bloedens toe gevochten wordt. Mocht het echt niet gaan dan hoeft de moed nog niet opgegeven te worden. Een alternatief is om bijvoorbeeld een scheidingswandje van fijn gaas in het verblijf te maken en zo de dieren apart te huisvesten. Zodat ze elkaar kunnen zien en ruiken. Probeer het bij elkaar zetten dan na een aantal dagen nog een keer. Zet nooit een vrouwtje bij twee of meer mannetjes; de mannetjes zullen met elkaar gaan vechten.
Als bij een stelletje één van de twee overlijdt, kan de overgeblevene in een behoorlijke dip geraken. Let dan goed op of het dier blijft eten en ga op zoek naar een nieuwe partner!
Afrikaanse dwergmuizen vragen een verwarmde huisvesting, de temperatuur mag niet onder de 17 °C dalen. De muizen onderkoelen dan, met de dood tot gevolg. Ik heb ooit een vijftal Afrikaanse dwergmuizen binnengekregen die een rit van een half uur in een onverwarmde auto bij 12 graden niet hebben overleefd.
Voor twee muizen voldoet een hoog (minimaal 50 cm) aquarium (met ontsnappingsvrij deksel) van minimaal 70 x 40 cm het best.
Deze kleine dieren kunnen door de kleinste gaatjes kruipen. Het gaas van het deksel mag maximaal een maaswijdte hebben van 5 mm. Tocht en vocht moet worden vermeden evenals de felle zon: de temperatuur in een aquarium kan snel hoog oplopen.
Afrikaanse dwergmuizen zijn muizen die veel vocht verbruiken en daardoor veel urineren.
Gebruik als bodembedekking een laag speelzand van zo'n 5 tot 7 cm waarin ze ook lekker kunnen graven en woelen. Het zand moet aangevuld worden met hooi. Een bloempot wordt als schuil- en slaapplaats zeer gewaardeerd. Het muizen-verblijf kan verder ingericht worden met klimtakken en stenen zodat de muizen zich niet hoeven te vervelen.
Houd de kooi goed schoon, vooral wat betreft bedorven groente en fruit. Dit kan gaan schimmelen en allerlei ziektes veroorzaken. Pas goed op tijdens het verschonen van het verblijf, de muizen zijn erg snel en springerig. Pak een Afrikaanse dwergmuis nooit op bij de staart. De huid van de staart kan afgeworpen worden, waardoor er een bloederig stuk overblijft. Deze valt dan na enige dagen af en groeit niet meer aan. Het beste om deze dieren te vangen is, door ze in een doosje te laten lopen en met doosje en al uit het verblijf te tillen. Was de handen goed na ieder contact met de muis of zijn omgeving.
- KnaagdierenBeginthier
- Knagers online!
- Cavia Opvang 't Kuufke
- Knaagdierencentrum Aa&Hunze
- Opvang Jamie's
- Moederloze dieren
- Gerbil.nl